We weten dat gedetineerden diverse problemen ervaren in hun leven na detentie, zoals het vinden van een baan, financiële problemen of gezondheidsproblemen. We weten echter niet in hoeverre een vrijheidsbenemende straf van invloed is op zulke problemen.
In een poging om deze lacune in kennis op te vullen, heeft een team van wetenschappers van verschillende instellingen de krachten en middelen gebundeld en het Prison Project ontwikkeld.
DOELHet Prison Project is een langlopend wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van detentie in Nederland. Het project heeft de volgende overkoepelde doelen:
1. het in kaart brengen van de situatie tijdens detentie en hoe gedetineerden hun
detentieperiode beleven
2. het onderzoeken van de effecten van detentie op de volgende levensdomeinen:
a. de sociaaleconomische situatie van gedetineerden
b. de kansen op trouwen/scheiden van gedetineerden
c. de gezondheid van gedetineerden
d. de sociale netwerken van gedetineerden
e. het welzijn van partners van gedetineerden
f. het welzijn van kinderen van gedetineerden
3. het onderzoeken van de effecten van detentie op toekomstig crimineel gedrag
4. het onderzoeken van factoren die mogelijke effecten van detentie kunnen verklaren
ONDERZOEKSOPZETIn het Prison Project zijn circa 1.900 gedetineerden gedurende enkele jaren gevolgd, zowel tijdens als na hun detentieperiode. De onderzoeksgroep bestaat uit mannelijke gedetineerden die in de periode oktober 2010 t/m maart 2011 in één van de Huizen van Bewaring in Nederland in voorlopige hechtenis zijn genomen. Aanvullende selectiecriteria waren dat de gedetineerde tussen de 18 en 65 jaar was en in Nederland was geboren. Gedurende de eerste weken na binnenkomst in het Huis van Bewaring werden alle potentiële deelnemers door medewerkers van het onderzoek benaderd en geïnformeerd. Deelname aan het onderzoek gebeurde op vrijwillige basis en alle gedetineerden zijn vooraf uitgebreid geïnformeerd over het onderzoek.
De eerste meting van het Prison Project vond plaats op het moment dat de gedetineerden circa drie weken in het Huis van Bewaring verbleven. Deze meting bestond uit een gestructureerd interview en een vragenlijst. Van de 3.981 personen die aan de selectiecriteria voldeden, zijn er 2.837 benaderd voor de eerste meting. Hiervan namen 1.904 (67%) deel aan het interview en vulden 1.748 personen ook de vragenlijst in. Gedetineerden die op dat moment nog in detentie zaten, hebben 3, 9 en 18 maanden na binnenkomst in het Huis van Bewaring opnieuw een vragenlijst ingevuld.
Elke deelnemer is vervolgens zes maanden en 24 maanden na zijn vertrek uit de penitentiaire inrichting geïnterviewd. Op deze manier kunnen we ook onderzoeken hoe hun leven na detentie verloopt.
Binnen het Prison Project zijn zelfgerapporteerde gegevens verzameld via gestructureerde interviews en schriftelijke vragenlijsten. Daarnaast zijn gegevens uit diverse bestaande registratie systemen verzameld. De instrumenten die gebruikt zijn in het Prison Project bestrijken een diversiteit aan levensdomeinen (o.a. crimineel gedrag, woon- en werksituatie, sociale contacten, psychische en lichamelijke gezondheid, gezinsrelaties) en kenmerken van de detentiesituatie (o.a. detentieregime, misdragingen, deelname aan gedragsinterventies, bezoek). Daarnaast is informatie verzameld over factoren die mogelijk kunnen verklaren waarom detentie van invloed is op de verdere levenslopen van ex-gedetineerden (o.a. stigmatisering, zelf-controle, sociaal kapitaal, criminele houdingen en coping stijl).
Er zijn ook enkele aanvullende dataverzamelingen uitgevoerd. Zo hebben partners van de gedetineerden vragenlijsten ingevuld over hun eigen leven en welzijn en over het welzijn van hun kinderen. Om meer inzicht te krijgen in de situatie tijdens detentie, hebben enkele penitentiaire inrichtingswerkers een vragenlijst ingevuld over het klimaat op de afdeling. Tot slot, hebben reclasseringswerkers een vragenlijst ingevuld over het toezicht aan de (ex-)gedetineerden.
Het combineren van deze verschillende data resulteert in een rijke dataset waarmee belangrijke vragen over detentie in Nederland en de effecten van detentie beantwoord kunnen worden.
Het Prison Project is onafhankelijk van het Ministerie van Veiligheid & Justitie en de Dienst Justitiële Inrichtingen.
Folder PRISON PROJECTHier kunt u de
folder van het PRISON PROJECT downloaden (pdf).